Spotkanie w ramach programu EABRACE
Z początkiem kwietnia 2025 r. w Katedrze Ochrony Ekosystemów Leśnych rozpoczęły się interesujące badania w ramach dwuletniego międzynarodowego projektu naukowego EABRACE pt. „Emerald Ash Borer invasion: exploring spread patterns and beetle biodiversity dynamics for strategic conservation measures”, finansowanego przez the Swedish Insitute (SI Baltic Sea Neighbourhood Programme), którego koordynatorem oraz wykonawcą jest Pani dr inż. Magdalena Kacprzyk. Badania są prowadzone w lasach przygranicznych o wysokim ryzyku występowania obcych szkodników i chorób, pięciu krajów regionu bałtyckiego (Litwa, Łotwa, Polska, Szwecja, Ukraina), Monitoring owadów, za pomocą umieszczonych w koronach drzew pułapek feromonowych, jest ukierunkowany na określenie występowania chrząszczy (Coleoptera) z rodziny bogatkowatych (Buprestidae), w tym groźnego dla zdrowotności drzewostanów z dominującym udziałem jesionów (Fraxinus spp.) opiętka jesionowca (Agrilus planipennis Fairmaire), uznanego przez Europejską i Śródziemnomorską Organizację Ochrony Roślin (EPPO) za priorytetowy organizm kwarantannowy w Europie. O jego istotnej roli jako czynnika zagrażajacego jesionom świadczy fakt powołania w 2022 roku, z inicjatywy Panelu EPPO ds. Organizmów Kwarantannowych dla Leśnictwa, międzynarodowej sieci ekspertów zajmującej się nadzorem, monitoringiem i kontrolą A. planipennis (we współpracy z projektem EPPO-UE) (https://www.eppo.int/RESOURCES/special_projects/agrilus_planipennis_network).
Ponadto cele projektu EABRACE obejmują doskonalenie metod wczesnego wykrywania szkodników docelowych przy wykorzystaniu pułapek feromonowych, w tym opracowanie nowych związków wabiących, jak również porównanie różnorodności gatunkowej owadów pomiędzy lasami rosnącymi w zbliżonych warunkach mikrośrodowiskowych wzdłuż granic krajów nadbałtyckich. Dzięki badaniom będzie możliwe poszerzenie wiedzy na temat ekologii inwazyjnych szkodników owadzich, w tym potencjalnego wykorzystania przez nie roślin żywicielskich i ich adaptacji do nowych warunków, a także różnorodności biologicznej drzewostanów strefy granicznej, co jest niezwyke ważne z punktu widzenia działań profilaktycznych zwiekszających odporność lasu na zachodzące zmiany klmiatyczne.
Projekt realizowany jest we współpracy z Państwowym Gospodarstwem Lasy Państwowe (nadleśnictwa: Baligród, Jarosław, Lubaczów, Strzelce oraz Tomaszów) oraz
Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Lublinie oraz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie ). Udział w badaniach wspomnianych jednostek jest niewątpliwie ważny, zarówno z punktu widzenia wzmocnienia strategii przeciwdziałania wprowadzeniu organizmów kwarantannowych do ekosystemów leśnych, a także zwiększenia skuteczności monitoringu opiętka jesionowca w kraju.
Więcej informacji na temat A. planipennis i prowadzonych w Polsce oraz za granicą działań ochronnych zapobiegających przemieszczaniu się szkodnika można uzyskać, zapoznając się z lekturą najnowszego newslettera i zamieszczonych doniesień autorstwa
oraz współautorstwa Pani dr inż. Magdaleny Kacprzyk, stałego członka Panelu EPPO ds. Organizmów Kwarantannowych dla Leśnictwa.
Galeria zdjęć
